Cước vận tải biển, chi phí thuê container lại “phi mã”

Theo ông Trương Đình Hòe - Tổng thư ký Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), thời gian qua các doanh nghiệp xuất khẩu trong ngành thủy sản “đau đầu” trước tình trạng giá cước vận tải biển, chi phí logistics tăng đột biến.

Khảo sát của PV Lao Động từ nhiều kênh thông tin cho thấy, mặc dù trong năm 2021, giá cước tàu biển đã nhiều lần “lập đỉnh”, nhưng trong quý I.2022, tình trạng này vẫn không nguội bớt, thậm chí có phần căng thẳng hơn, đặc biệt là từ khi xung đột giữa Nga và Ukraina ngày càng phức tạp.

Số liệu từ VASEP cho thấy, hiện giá cước vận tải ở nhiều tuyến đường biển đã lập kỷ lục mới cao hơn mức “đỉnh” của năm 2021. Cụ thể, giá cước đi Thái Lan (cảng Bangkok, Laem Chabang) dao động từ 1.600-2.500 USD/cont tùy hãng; giá cước đi Philippines (Davao, Cebu, General Santos) dao động 4.000-5.300 USD/container (cont); đi các cảng bờ Tây nước Mỹ dao động từ 12.000-14.000 USD/cont (tùy hãng); đi bờ Đông nước Mỹ như (Baltimore, Miami, New Orleans, Houston…) dao động ở mức cao từ 19.000-22.000 USD/cont, tùy hãng…

Theo bà Huỳnh Thị Mỹ - Tổng Thư ký Hiệp hội Nhựa Việt Nam (VPA), việc tăng cước vận tải biển lên gấp 3-4 lần trong thời gian vừa qua ảnh hưởng nghiêm trọng đến các doanh nghiệp ngành nhựa, làm giảm doanh số xuất khẩu.

Cùng với cước vận tải biển, chi phí thuê container cũng đang tiếp tục tăng cao. Ông Đặng Đình Long - Tổng Giám đốc Công ty CP Đầu tư Thương mại Mega A - chia sẻ: Giá cước container 3-4 tuần qua tăng liên tục, có tuần tăng tới 1.000 USD/container. Trong khi giá trị hàng hóa mỗi container chỉ khoảng 12.000-13.000 USD, tiền cước quá cao khiến giá thành hàng hóa khi đến tay đối tác lên tới 22.000-23.000 USD/container làm giảm khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp xuất khẩu, đặc biệt là các mặt hàng nông, lâm, thủy sản.

Theo ông Nguyễn Văn Thành - Giám đốc Công ty TNHH Sản xuất - Thương mại Phước Thành IV (Vĩnh Long), giá cước vận chuyển liên tục “phi mã” đã dẫn đến tình trạng chi phí logistics nhiều khi còn cao tiền hàng trong container, đặc biệt là mặt hàng gạo. Nhiều khi doanh nghiệp xuất khẩu mà thua lỗ vẫn phải “nghiến răng” thực hiện vì đơn hàng đã ký rồi, giá cả đã chốt xong, không xuất đi không được.

Doanh nghiệp bị “phí chồng phí” vì cước hạ tầng cảng biển nội địa tăng

Trong khi cước vận tải biển và chi phí thuê container đang “phi mã”, thì việc thu phí cảng biển từ 1.4.2022 càng khiến doanh nghiệp càng thêm khốn khó. Trao đổi với PV Lao Động, doanh nhân Phạm Thái Bình – Tổng Giám đốc Công ty CP Nông nghiệp công nghệ cao Trung An - bức xúc nêu câu hỏi: Cảng tăng phí vì nguyên nhân gì? Toàn bộ mặt bằng đất đai, sông, biển là tài sản của quốc gia, hạ tầng cảng đã xây dựng xong và doanh nghiệp cảng khai thác từ rất lâu rồi. Việc tăng phí kiểu “té nước theo mưa” như vậy là đánh ngay vào giá thành sản xuất, chế biến... của nông dân và doanh nghiệp.

Thực tế cho thấy, sau 1 tuần thực hiện thu phí các công trình hạ tầng cảng biển, chi phí của doanh nghiệp đã phát sinh hàng trăm triệu đồng. Theo ông Trần Quốc Mạnh - Chủ tịch HĐQT Công ty CP Phát triển sản xuất thương mại Sài Gòn (Sadaco), mỗi tháng Sadaco xuất khẩu khoảng 20 container hàng, việc thu thêm chi phí hạ tầng cảng biển sẽ khiến doanh nghiệp phát sinh thêm gần 100 triệu đồng.

Trước thực trạng này, mới đây, Ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV) thuộc Hội đồng Tư vấn cải cách thủ tục hành chính của Thủ tướng Chính phủ đã có văn bản khẩn báo cáo một số bất cập, tác động tiêu cực đến hoạt động của doanh nghiệp từ việc thu phí sử dụng hạ tầng cảng biển tại TPHCM. Tại văn bản này, Ban IV cũng đề xuất Thủ tướng Chính phủ xem xét, chỉ đạo UBND TPHCM nghiên cứu, tạm dừng thu phí tại thời điểm này.